LUIE STOEL

wan hu 3De eerste mens die het vijf millenia na Daedalus en  Icarus hogerop in de ruimte zocht was de Chinese historicus Wan Hu. Daedalus & Zoon flikte dit kunstje op Kreta met nepvleugels. Wan Hu in 1465 met een door vuurpijlen aangedreven luie stoel. 

Wan Hu ging met zijn ontspannen bestorming van de hemel de Chinese geschiedenisboeken in als de eerste  ruimtevaarder. Maar, was hij dat ook? Hoe hoog moet je gaan om te kwalificeren als ruimtevaarder?

Wan Hu was in elk geval wel een denker, een historicus, die gebiologeerd was door het buskruit, een  Chinese uitvinding uit de  Tang-dynastie rond het jaar 700. Alchemisten waren bij hun zoektocht naar de steen der wijzen gestuit op de ploffende werking  van een mengseltje van zwavel, salpeter, honing en arseen. Door dit mengsel in een bamboescheut te proppen en aan te steken ontstond het eerste rotje. Hoe meer salpeter, hoe harder de klap. En bij heel veel salpeter werd het een vuurpijl.

Wan Hu kende die geschiedenis op zijn duimpje, maar wist als typische alfa  weinig van de chemische eigenschappen van buskruit, laat staan van de aerodynamica. Maar hij zag wel geweldige toepassingen. Zou je niet met een super vuurpijl kunnen opstijgen om hoog vanuit de lucht op de aarde te kunnen neerzien? Hu werkte zijn hersenspinsel verder uit en besloot om bij gebrek aan vrijwilligers zelf als testpiloot de hemel te bestormen.

In oude geschriften is te lezen hoe Wan Hu met enkele bedienden afreisde naar de lege Gobiwoestijn. Daar kon zijn raket in de vorm van een reuze vuurpijl nog geen vlieg kwaad doen. Zijn raket bestond uit een verstevigde fauteuil voorzien van 47 buitenmaats vuurpijlen, tweetraps onder het zitmeubel aangebracht. De nieuwsgierige Wan Hu liet zich op deze contraptie vastbinden met in elke hand een vlieger. Want hij wilde vanuit de hoogte toch ook weer op zijn gemak in de Gobiwoestijn kunnen neerdalen.

wan hu 4Over het succes van dit experiment zijn de meningen verdeeld. Volgens sommige bronnen klonk er een enorme knal gevolgd door felle steekvlammen, waarna Wan Hu volgens die lezing in dikke rookwolken richting heelal verdween. De eerste rij vuurpijlen zorgde voor de take off. De tweede rij vuurpijlen joeg de dappere Chinees definitief  in het zwerk omhoog. Terwijl zijn bedienden uit hun Chinese dakje gingen verdween hun heer en meester uiteindelijk geheel uit het zicht. Volgens deze lezing liet Wan Hu met succes de aarde achter zich en landde op de maan. Dat leverde aldaar een krater op, die heel treffend naar Wan Hu is genoemd.

Een minder succesvolle lezing wil, dat de dappere Chinees de aarde nooit verlaten heeft, maar met stoel en al ontplofte als een soort een eenmalig klank en lichtspel.

In 2004 deed het Amerikaanse tv-programma MythBusters het nog  eens over. Dit keer  niet met een echte Chinees, maar voor de zekerheid met een pop. De Amerikaanse remake was catastrofaal voor de pop. Daarvan bleven slechts smeulende restanten over. Het voedt de vrees dat ook onze Wan Hu niet erg hoog heeft kunnen komen. Hetgeen niet wegneemt dat China hem ervaart als de bedenker van de tweetrapsraket en  als de eerste Taikonaut, Chinees voor ruimtereiziger. Zulks op gezag van Tsien Hsue-Shen, die in de USA de eerste space shuttle ontwierp en later in China de eerste echte Chinese raket en   gele atoombom. Volgens Tsien en diens neefje Roger, die in 2008 als  biochemicus in de Nobelprijzen viel, was Wan Hu wel degelijk de eerste ruimtevaarder. 

Na Wan Hu was het 500 jaar tamelijk rustig  in het Chinese zwerk, totdat in 2003 een tweede ruimtevaarder de ruimte in werd geschoten. Het betrof een zekere Yang Liwem, die onze planeet 14 keer rondde om daarna niet op de maan  maar op het Xichang Satellite Space Centre, de nationale Chinese lanceerbasis, te landen. Vlakbij een standbeeld van Wan Hu, de dappere ruimtevaarder die op Xichang wordt geëerd, al was het maar omdat hij als eerste het heelal verkende vanuit een  vliegende luie stoel.