Categorieën
blog

DE KLEREN VAN DE KEIZER

Nu ook de Chinees zich heeft gestort op het verzamelen van onderdelen en attributen van Napoleon Bonaparte, zit deze nichemarkt duidelijk in de lift. Die belangstelling was te verwachten, Want ooit waarschuwde Napoleon voor de Chinese draak. Die kon je beter laten slapen, want wekte je hem, dan zou hij de wereld schokken. Zodoende valt hij twee eeuwen na datum in het pulletje bij de Chinese nouveaux riche, die nu inderdaad bezig is om de wereld te schokken. Van de weeromstuit hebben zij kapitalen over voor parafernalia van de voorzienige Corsicaanse keizer.

In Frankrijk profiteert vooral veilingmeester Jean-Pierre Osenat, de belangrijkste Franse verkoper van bric en brac uit de Empire, hiervan. Jean-Pierre drijft pal naast het voormalige paleis van de keizer in Fontainebleau een bijzonder soort museumwinkel. Bij opbod brengt hij in zijn veilinghuis  vier keer per jaar een paar duizend Napoleontica aan de man. Het gaat om eenvoudige zaken als vergeelde boodschappenlijstjes en onbeduidende briefjes met een onleesbare krabbel van Nappie, maar ook om opvallende  unica die de tand des tijds blijken te hebben weerstaan..

Zo werd in 2015, 200 jaar na de slag bij Waterloo, de troon van Napoleon geveild  voor een 280.000 Euro, een spotprijsje volgens kenners. Troon is overigens een groot woord voor het rugloze krukje met fluwelen zitting waarop met zilverdraad de letter N is geborduurd. Alhoewel diverse Franse musea en verzamelaars van naam twijfelen aan de authenticiteit van dit meubelstukje, sloeg een zekere Henry Young, een rijke Amerikaanse verzamelaar, toe. Henry  had ook oren naar het vechtpetje dat de zelfbenoemde Franse keizer bij Waterloo gedragen zou hebben. Dat werd aangeboden voor slechts 40.000 Euro. Een spotprijsje, want vlak daarvoor werd eenzelfde petje, dat ook al door de keizer bij Waterloo gedragen zou zijn,  voor 1,8 miljoen Euro verkocht aan een stinkend rijke Koreaanse liefhebber.


Volgens Jean Pierre Chalon, een bekende Franse verzamelaar van oude hoofddeksels, waren beide hoedjes niet authentiek. Maar dat maakt, volgens Jean-Pierre Osenat, de Franse veilingmeester uit Fontainebleau weinig uit. Chinezen zijn zo dol op Napoleon dat het nauwelijks iets uitmaakt of het een koopje of een miskoop is. Het gaat om de kracht van de mythe rond Napoleon. En je moet toch iets bijzonders doen met je goeie geld.

Het was lang rustig op de markt van de Napoleontische trivia. Want alle unieke zaken die de tand des tijds konden weerstaan leken in de afgelopen twee eeuwen een min of meer vaste plek gevonden te hebben bij een verzamelaar of in een museum. Het zwaard dat de keizer droeg bij de slag bij Marengo hangt nu voor 4,8 miljoen Euro bij een Franse nakomeling van de keizer. Of neem het haar van de kalende dictator. De FBI wist eind jaren vijftig van de vorige eeuw nog een plukje – wie zal zeggen hét plukje-  te bemachtigen voor een cold case onderzoek naar diens overlijden. Dit onderzoek wees uit dat Napoleon overleden is aan een arsenicum vergiftiging,  waarschijnlijk afkomstig van het keizerlijke behang van zijn slaapkamer op Sint Helena. Dat behangetje was stijlvol voorzien van groene Empire bloemetjes. Het pigment van de verf van dat behang bevatte, om aan dit gifgroen te komen, kopersulfaat. Een gevaarlijk goedje  dat volgens de FBI in een vochtige omgeving, zoals op het eiland Sint Helena, arsenicumdampen uitwasemt. En die waren zelfs de Franse keizer iets te machtig.

Sommige echte unica, zoals de kloten van de keizer, die na zijn overlijden op wereldreis gingen werden 10 jaar geleden nog bij Christies te koop aangeboden voor het schappelijke prijsje van een ton. Maar voor echt nieuw aanbod was het wachten toch op onverwachte nalatenschappen vanuit de coterie van de oude keizer. Zo meldden zich recent de erven van het eerder genoemde tweede vechtpetje van de keizer bij  veilingmeester Jean-Pierre Osenat. De nazaten van de Vlaamse legerkapitein Jacques van Zuijlen Arnoud van Nijevelt. Jacques, die mee vocht mee bij Waterloo, erfden dat van hun voorvader. Napoleon zou het verloren hebben op het Waalse slagveld. Daarna bleef het twee eeuwen in de familie, totdat die er op was uitgekeken.

Andere recente topstukken zijn een kleine gouden broche  met één van de zes  laurierbladen van de kroon van Napoleon. Deze verdween voor  625.000 Euro richting China. In 1980 bracht een broche met een ander laurierblad nog geen 30.000 Euro op. Die blaadjes werden overigens al voor de kroning van de zelfbenoemde keizer van zijn kroon gehaald, omdat die anders niet goed op zijn hoofd bleef zitten.  Ze zijn  volgens kenners gemakkelijk door een goudsmid na te maken.

Vraag creëert  aanbod. Zo werden recent twee zakdoeken, het vermeende doodskleed van de keizer en enige bandages die gebruikt zouden zijn in diens nadagen op Sint Helena  in Fontainebleau aangeboden. Het doodskleed moest  40.000 Euro opbrengen, maar voor welk bedrag het richting China verhuisde is onbekend. De veilingmeester wist zeker dat het om het echte doodskleed van de  keizer ging. Want het was toch duidelijk voorzien van de beroemde kapitale letter N, van Napoleon.


Bovendien zaten er nog steeds zweetplekken op. Hetgeen zou bewijzen dat de patiënt heeft geleden. En dat kan, aldus de veilingmeester, natuurlijk niemand anders zijn geweest dan de ongelukkige keizer. Er was bij die veiling in Fontainebleau ook veel belangstelling voor de mouwen van zijn doodskleed. Die werden apart aangeboden voor tien mille per stuk. Het gebruikte verband werd door de veilingmeester ingezet op 5 mille.

Veel van deze recente parafernalia zijn samen met een paar honderd andere  Napoleontica  onlangs op wereldreis geweest. Als eerste land werd China aangedaan. Daar was de belangstelling, aldus de Franse krant Le Figaro, overweldigend. Bij het  Nanjing Museum in Jiangsu verdrongen zich in drie maanden  meer dan een miljoen Chinezen om een glimp op te vangen van de nieuwe keizer van China, zoals Le Figaro hem typeert.

Maar ook in andere steden deed de Franse keizer het goed. Bijvoorbeeld in het Himalaya-museum van de Chinese miljardair Dia Zhikang in Shanghai.

Om nog maar te zwijgen van de aldaar gevestigde Napoleon Chocolate Bar. Deze dessert-brasserie presenteert met succes uitsluitend zoetigheden versierd met de naam van de populaire Corsicaan.